Grudniowe reminiscencje

13 grudnia-Dzień Pamięci Ofiar Stanu Wojennego

W nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego, na czele z generałem Wojciechem Jaruzelskim, na terenie całego kraju ogłosiła stan wojenny. Tej nocy służby w ramach akcji „Azalia” przejęły kontrolę nad centralami telefonicznymi, rozgłośniami telewizyjnymi i radiowymi. Wyłączono telefony i ocenzurowano korespondencję. Władze państwa, tak zwani komuniści, postanowiły siłą zniszczyć środowiska opozycyjne. Do akcji zaangażowano około 100 tysięcy żołnierzy, tajniaków, milicjantów. Na ulice miast wyjechało ponad 3 tysiące czołgów i pojazdów opancerzonych. Aresztowano i uwięziono około 10 tysięcy osób. Protesty i demonstracje tłumiono z wyjątkowym okrucieństwem.

Generał Wojciech Jaruzelski niezmiennie bronił decyzji o wprowadzeniu stanu wojennego. Twierdził, że uchronił Polskę od chaosu gospodarczego, bratobójczej walki i sowieckiej interwencji zbrojnej, która byłaby konsekwencją procesu rozkładu państwa i destabilizacji regionu. Stan wojenny był mniejszym złem, ale zło nawet mniejsze jest również złem - pisał w swojej książce "Starsi o 30 lat" Wojciech Jaruzelski. Jego zdaniem decyzja o wprowadzeniu stanu wojennego wyszła naprzeciw oczekiwaniom społeczeństwa.

Co roku 13 grudnia wieczorem Instytut Pamięci Narodowej organizuje akcję "Zapal światło wolności”. Nawiązuje ona do gestu solidarności ze strony obywateli wolnego świata pod adresem Polaków, wykonanego w Wigilię 1981 r., którzy w oknach swych domów zapalili świece. Do akcji włączyli się wówczas m.in. Jan Paweł II i prezydent USA Ronald Reagan. Symboliczna świeca upamiętniająca ofiary stanu wojennego zapalana jest również w jednym z okien w gmachu przy Wiejskiej.

Tego dnia złamano nadzieje milionów Polaków i na wiele lat odsunięto szansę na demokratyczne przemiany. Stan wojenny przyniósł tysiącom osób i ich rodzinom wielkie cierpienie – izolację w obozach internowania, uwięzienie, pozbawienie pracy, inne represje, zaś dziesiątki niewinnych straciły życie.

Izabela Gregorczyk  oraz Malwina Glanowska  klasa  IIE

Światowy Dzień Walki z AIDS

Światowy Dzień Walki z AIDS jest obchodzony corocznie 1 grudnia, od 1988 roku, gdy został on zorganizowany przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Powstał on z inicjatywy Jamesa W. Bunna i Thomasa Nettera, pracowników Globalnego Programu ds. AIDS w WHO. Zgłosili oni swoją ideę dr. Jonathanowi Mann, ówczesnemu dyrektorowi Globalnego Programu ds. AIDS( obecnie UNAIDS). Celem Światowego Dnia Walki z AIDS jest okazanie wsparcia osobom chorym oraz zwiększenie świadomości społecznej odnośnie tego problemu.

Jednak, by móc walczyć z AIDS, zapobiegać zakażeniu lub wspierać osoby chore należy najpierw zapoznać się z najważniejszymi informacjami o tej chorobie. AIDS, czyli zespół nabytego niedoboru odporności jest chorobą wirusową wywoływaną przez HIV - ludzkiego wirusa niedoboru odporności. Jest to rodzaj lentiwirusa z rodziny retrowirusów przenoszący się poprzez płyny ustrojowe, m. in. krew i spermę. Ze względu na różne możliwe drogi zakażenie profilaktyka jest zróżnicowana. Do jej podstawowych metod należy stosowanie prezerwatyw podczas stosunków seksualnych, ograniczenie ilości partnerów seksualnych, abstynencja seksualna oraz jednorazowe używanie sprzętu do wstrzykiwania. Zakażenie wirusem HIV prowadzi do postępującego upośledzenia odporności osoby zakażonej. Po raz pierwszy informacje o AIDS pojawiły się w 1981 roku, gdy amerykańskie Centra Kontroli Chorób (CDC) opublikowały opisy 5 przypadków rzadkiego oportunistycznego zapalenia płuc u młodych homoseksualnych mężczyzn oraz zachorowań na rzadki nowotwór - mięsak Kaposiego. Do końca 1981 roku rozpoznanych zostało 150 przypadków, głównie u homoseksualnych mężczyzn, osób przyjmujących dożylnie narkotyki oraz u osób chorych na hemofilię, które musiały często przyjmować preparaty krwiopochodne. W latach 1982-1983 opisano pierwsze przypadki chorych kobiet, zakażonych na skutek kontaktów seksualnych z chorymi mężczyznami oraz dzieci, których matki były zakażone. Pierwszym wyizolowanym czynnikiem chorobotwórczym był retrowirus LAV (lymphadenopathy associated virus). Dokonał tego w 1983 roku Luc Montagnier i współpracownicy z Instytutu Pasteura. W podobnym czasie niezależna od Montagniera grupa Roberta Gallo z Narodowych Instytutów Zdrowia wykazała u chorych obecność retrowirusa podobnego do HTLV nazwanego HTLV-II. W 1985 roku opracowano komercyjne testy w kierunku czynnika zakaźnego, którego nomenklaturę ujednolicono w 1986 roku oraz nadano mu nazwę ludzkiego wirusa niedoboru odporności - HIV. Pierwszy lek antyretrowirusowy, zydowudynę, opracowano w 1987 roku. Dalsze odkrywanie leków antyretrowirusowych przyczyniły się do opracowania, w 1996 roku, terapii antyretrowirusowej (HAART) będącej połączeniem kilku skutecznych leków antyretrowirusowych.Obecnie na świecie trwa epidemia AIDS. WHO oszacowało, że w 2015 roku żyło 36,7 milionów ludzi zakażonych HIV, z czego 3,2 miliona to dzieci poniżej 15 roku życia. Ocenia się, że zakażenie HIV od początku epidemii dotknęło 78 milionów osób, z czego 35 milionów zmarło. Największym problemem wiążącym się z HIV jest bardzo długi okres bezobjawowy rozpoczynający się około 6 miesięcy od infekcji. Następnie następuje faza objawowa - zespół nabytego niedoboru odporności. Jej wczesna faza objawia się spadkiem ilości limfocytów T do poniżej 500 komórek/μl. Gdy następuje spadek poniżej 200 komórek/μl mogą zacząć pojawiać się infekcje, nowotwory i inne choroby wskaźnikowe AIDS, m.in. gruźlica, mykobakteriozy, Pneumocystis carinii i cytomegalia. Zgon zazwyczaj jest spowodowany infekcją lub niewydolnością kluczowych narządów, szczególnie przy niewydolności oddechowej, niewydolności krążenia, niewydolności hematopoezy lub uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego.

Jednak, oprócz opieki medycznej, dla osób zakażonych HIV bardzo ważne jest wsparcie społeczeństwa, brak wykluczenia, równe traktowanie. Możemy okazać wsparcie poprzez dofinansowanie lub wolontariat w organizacjach i stowarzyszeniach działających na rzecz walki z AIDS, udział w akcjach charytatywnych, kształcenie się na temat choroby i profilaktyki oraz noszenie czerwonej wstążeczki. Kluczowymi postaciami dla przełamywania strachu otoczenia przed osobami chorymi były m.in. Rock Hudson, Magic Johnson, Freddie Mercury, Pedro Zamora, księżna Diana Frances Spencer i Bill Gates. Osobom chcącym się dowiedzieć jak wygląda życie osoby zakażonej, poznać bardziej "ludzkie" oblicze tej choroby mogą w tym pomóc filmy Filadelfia (1993, wraz z utworem Bruce’a Springsteena Streets of Philadelphia) czy Holding The Man (2015, na podstawie wspomnień mężczyzny chorego na AIDS).

Światowy Dzień Walki z AIDS nie powinien być jedynym dniem, gdy pamiętamy o tej chorobie, o osobach chorych i zakażonych. Powinien być jedynie przypomnieniem jak ważnym problemem jest zespół nabytego niedoboru odporności oraz dniem upamiętniającym wszystkich, którzy walczyli z chorobą oraz o równe traktowanie osób zakażonych.

Matylda Róg klasa II E